Seçimler demokratik yönetişime temel bir katkı sağlamaktadır.
Doğrudan demokrasi – siyasi kararların doğrudan nitelikli vatandaşların tamamı tarafından alındığı bir yönetim şekli – çoğu modern toplumda pratik değildir; demokratik yönetim temsilciler aracılığıyla uygulanmalıdır. Seçimler, seçmenlerin liderleri seçmesine ve onları görevdeki performanslarından sorumlu tutmasına olanak tanır. Seçilmiş liderler yeniden seçilip seçilmemeyi önemsemediklerinde ya da tarihsel veya başka nedenlerle bir parti veya koalisyon seçmenlerin alternatif adaylar, partiler veya politikalar arasında çok az seçeneğe sahip olacağı kadar baskın olduğunda hesap verebilirlik zayıflayabilir. Bununla birlikte, liderlerin düzenli ve periyodik seçimlere tabi tutularak kontrol edilebilmeleri, liderlerin halefiyeti sorununu çözmeye yardımcı olur ve böylece demokrasinin devamına katkıda bulunur. Ayrıca, seçim süreci rekabetçi ise ve adayları veya partileri performanslarını ve gelecekteki niyetlerini kamu denetimine açmaya zorluyorsa, seçimler kamusal meselelerin tartışılması için bir forum işlevi görür ve kamuoyunun görüşlerini ifade etmesini kolaylaştırır.
Seçimler aynı zamanda bir siyasi topluluğun istikrarını ve meşruiyetini de güçlendirir. Ortak deneyimlerin kutlandığı ulusal bayramlar gibi, seçimler de vatandaşları birbirine bağlar ve böylece yönetimin yaşayabilirliğini yeniden teyit eder. Sonuç olarak, seçimler sosyal ve siyasi bütünleşmeyi teşvik eder.
Son olarak, seçimler, vatandaşların insan olarak değerini ve onurunu yeniden teyit ederek kendini gerçekleştirme amacına hizmet eder. Seçmenlerin diğer ihtiyaçlarından bağımsız olarak, seçimlere katılım özsaygı ve özsaygının güçlendirilmesine katkıda bulunur. Oy verme, insanlara görüşlerini ifade etme ve bağlılıklarını ifade ederek kendilerini dahil hissetme ihtiyaçlarını tatmin etme fırsatı verir. Oy kullanmamak bile bazı insanların siyasi topluma yabancılaşmalarını ifade etme ihtiyacını karşılamaktadır. İşte bu nedenlerle, oy kullanma hakkı için verilen uzun mücadele ve seçimlere katılımda eşitlik talebi, insanın kişisel tatminine yönelik derin arzusunun bir tezahürü olarak görülebilir.
İster otoriter ister demokratik rejimler altında yapılsın, seçimlerin ritüel bir yönü vardır. Seçimler ve öncesindeki kampanyalar, mitingler, pankartlar, afişler, butonlar, manşetler ve etkinliğe katılmanın önemine dikkat çeken televizyon yayınlarının eşlik ettiği dramatik olaylardır. Farklı hedefleri temsil eden adaylar, siyasi partiler ve çıkar grupları milliyetçilik veya vatanseverlik, reform veya devrim, geçmişin ihtişamı veya geleceğin vaatleri gibi sembollere başvurmaktadır. Ulusal, bölgesel ya da yerel farklılıklar ne olursa olsun, seçimler duyguları harekete geçirerek ve onları kolektif bir sembole yönlendirerek gündelik hayatın monotonluğunu kıran ve dikkatleri ortak bir kadere odaklayan olaylardır.
Seçim türleri
Görevli seçimleri
Seçmenlerin hükümet politikasını belirleme gücü sınırlıdır. Çoğu seçim doğrudan kamu politikasını belirlemez, bunun yerine küçük bir grup yetkiliye bir bütün olarak seçmenler adına politikayı (yasalar ve diğer yollarla) şekillendirme gücü verir.
Siyasi partiler, resmi görevlilerin seçiminde merkezi bir rol oynamaktadır. Seçim sürecinin hayati önem taşıyan ilk aşaması olan adayların seçimi ve aday gösterilmesi genellikle siyasi partilerin elindedir; seçimler siyasi makamlara gelmede sadece son süreç olarak işlev görür. Dolayısıyla, parti sistemi seçim sürecinin bir uzantısı olarak görülebilir. Siyasi partiler adayların seçileceği yetenek havuzunu sağlar, seçim tercihlerini basitleştirir ve yönlendirir, kayıt ve seçim aşamalarında seçmenleri harekete geçirir.
Seçimlerin iptal edilmesi
Çoğu popülist yenilikte olduğu gibi, memurların geri çağrılması uygulaması da siyasi partilerin milletvekilleri üzerindeki etkisini azaltmaya yönelik bir girişimdir. Yaygın olarak kabul gören geri çağırma, seçilmiş bir görevlinin siyasi partisinin çıkarları ya da kendi vicdanına göre değil, seçmenlerinin çıkarları doğrultusunda hareket etmesini sağlamak üzere tasarlanmıştır. Asıl geri çağırma belgesi genellikle seçilmiş temsilci tarafından göreve başlamadan önce imzalanan bir istifa mektubudur. Görev süresi boyunca, temsilcinin performansının beklentilerini karşılamaması halinde, seçmenlerin çoğunluğu tarafından mektup çağrılabilir.
Plebisit
Plebisitler, en önemli iki tür siyasi soruna karar vermek için yapılan seçimlerdir: bir hükümetin meşruiyeti ve hükümetler arasında ihtilaflı bölgelerin milliyeti. İlk durumda, meşruiyet temeli olarak halktan yetki almak isteyen görevdeki hükümet, ulus adına konuşma hakkını elde etmek için bir plebisit kullanır. Bu tür plebisitlerin yönetenler ile yönetilenler arasında doğrudan bir bağ kurduğu düşünülür; siyasi partiler gibi aracılar devre dışı bırakılır ve bu nedenle plebisitler bazen çoğulculuğun ve rekabetçi siyasetin antitezi olarak görülür.